Kan fiscus boeken en bescheiden zomaar meenemen?

Sedert begin 2014 heeft de fiscus het recht om bij fiscale controle boeken en bescheiden mee te nemen en te behouden, telkens wanneer de controlerende ambtenaren menen dat zij deze nodig hebben om het bedrag van de belastbare inkomsten van de belastingplichtige of van derden te bepalen.

Dit retentierecht is een uitbreiding van het bestaande artikel  315 WIB’92. Zowel de ambtenaren van de directe belastingen als de btw beschikken voortaan dus over dezelfde bevoegdheden. Het is wel zo dat dit recht niet bestaat ten aanzien van de boeken die niet zijn afgesloten.

Als de ambtenaren gebruik maken van deze mogelijkheid moeten zij een proces-verbaal van retentie opstellen dat bewijs oplevert zolang het tegendeel niet is bewezen. Een afschrift van dit proces-verbaal moet binnen de 5 werkdagen volgend op de retentie aan de betrokken belastingplichtige worden uitgereikt (art. 315ter WIB’92 en art. 61, § 2 W.BTW).

In het kader van behoorlijk bestuur is het logisch dat de meegenomen boeken en bescheiden worden teruggeven aan de belastingplichtige wanneer de fiscus een bericht van wijziging opstuurt gebaseerd op bevindingen uit deze boeken en bescheiden.

Het lijkt ons in ieder geval raadzaam om de boeken en bescheiden voorafgaand aan de afgifte te inventariseren en deze inventaris te laten bevestigen op het ogenblik dat de ambtenaren van het retentierecht  gebruik maken. Hoe kan men anders bewijzen wat men heeft afgegeven ?