- 16 september 2009
- Posted by: Wouter
- Categorie: Tips & tricks
Die nieuwe rubriek XXXVII werd inmiddels gewijzigd met terugwerkende kracht tot 1 januari 2007 (zie programmawet van 27 april 2007, artikel 132 en 133; Belgisch Staatsblad van 8 mei 2007). De bepalingen van die nieuwe rubriek volgen hierna als bijlage.
Hierna volgt een eerste toelichting met betrekking tot de voorwaarden voor de toepassing van het verlaagd tarief van 6 pct. overeenkomstig de gewijzigde rubriek XXXVII (hierna “rubriek XXXVII” genoemd).
Deze regeling werd uitgebreid tot het volledige grondgebied van het land, en dit vanaf 1 januari 2009 tot en met 31 december 2009.
1. Ligging van de woning
De handelingen moeten betrekking hebben op een woning die gelegen is op het grondgebied van één van de 32 steden opgesomd in nr. 79 van circulaire nr. AFZ 3/2007 van 15 februari 2007. Indien de voorwaarden van rubriek XXXVII vervuld zijn, kunnen de afbraak en heropbouw van een gebouw in één van die 32 steden dus het verlaagd tarief van 6 pct. genieten, ongeacht of dat gebouw gelegen is in een stadskanker, in een andere wijk van de stad of zelfs in een deelgemeente van die stad.
Een voorafgaand besluit van het stadsbestuur waaruit blijkt dat het gebouw gelegen is in het stadsgebied, is dus niet vereist voor de toepassing van het tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII.
2. Afbraak gepaard gaande met de heropbouw van een privé-woning
2.1 Het verlaagd tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII is van toepassing op het werk in onroerende staat en de andere handelingen opgesomd in het K.B.nr. 20, bijlage, tabel A, rubriek XXXI, § 3, 3° tot 6°, die tot voorwerp hebben de afbraak en de daarmee gepaard gaande heropbouw van een woning. Voor een toelichting in verband met die onroerende handelingen wordt o.a. verwezen naar de nrs. 6 t.e.m. 9 van aanschr. 2/1996 en naar bijlage 1 van aanschr. 6/1986 (= bijlage 2 van de versie van die aanschrijving zoals gepubliceerd in de BTW-Revue).
Leveringen van gebouwen en vestigingen, overdrachten en wederoverdrachten van zakelijke rechten op gebouwen komen dus niet in aanmerking voor de toepassing van het verlaagd tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII.
2.2 De oprichting van een gebouw komt slechts in aanmerking voor de toepassing van het tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII voor zover het gaat om de heropbouw van een woning en voor zover de bouwheer met het oog op en voorafgaand aan die heroprichting, het gebouw op betreffend perceel zelf heeft afgebroken of heeft laten afbreken. De aanwending van het gebouw vóór de afbraak (al dan niet privé-woning) is hierbij van geen belang.
Komen inzonderheid dus niet in aanmerking voor de toepassing van het tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII :
· de uitbreiding van een bestaande ééngezinswoning zonder afbraak van het grootste deel van de oude dragende muren en van, meer algemeen, de wezenlijke elementen van de structuur van het oude gedeelte (die uitbreiding kan echter in bepaalde omstandigheden in aanmerking komen voor de toepassing van het tarief van 6 pct. van K.B.nr. 20, artikel 1bis, en bijlage, tabel A, rubriek XXXI; zie in dit verband de beslissing van 1 september 1994, nr. E.T.106.933);
· de afbraak van een gebouw met het oog op de verkoop van het perceel als bouwgrond en de daaropvolgende oprichting van een woning voor rekening van de koper van het bouwrijpe perceel;
· de afwerking van een woning voor rekening van de eigenaar die het gebouw heeft gekocht van degene die de woning heeft laten afbreken en gedeeltelijk heropbouwen.
Een ingrijpende verbouwing zonder wezenlijke uitbreiding van het bestaand gebouw, waarbij de werken ingevolge afbraak niet op een relevante wijze steunen op oude dragende muren en, meer algemeen, op de wezenlijke elementen van de structuur van het gebouw, kan niet worden aangemerkt als een handeling als bedoeld in het K.B.nr. 20, artikel 1bis, § 1, 1° of bijlage, tabel A, rubriek XXXI § 1, 1°. Dergelijke ingrijpende verbouwing wordt voor de toepassing van rubriek XXXVII echter gelijkgesteld met de afbraak en heropbouw van een gebouw.
2.3 Voor de toepassing van het tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII is van geen belang of de heropbouw betrekking heeft op een ééngezinswoning of op een appartementsgebouw.
3. Termijn van uitvoering van de beoogde werken
Buiten de afbraak en de daarmee gepaard gaande heropbouw van een woning, kunnen de onroerende handelingen die de afwerking van het heropgericht gebouw tot voorwerp hebben, eveneens het verlaagd tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII genieten voor zover het tijdstip waarop de belasting opeisbaar wordt, zich voordoet uiterlijk op 31 december van het jaar van de eerste ingebruikneming van het nieuwe gebouw.
4. Hoedanigheid van de persoon die de gunstregeling kan genieten
Alleen de bouwheer (m.n. degene die het gebouw laat afbreken en heroprichten) kan, indien alle voorwaarden zijn vervuld, zich beroepen op het voordeel van het tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII.
Geen enkel onderscheid moet daarentegen worden gemaakt naargelang de bouwheer een beroepsoprichter, een toevallige oprichter of een onderneming is waarvan de economische activiteit bestaat in het verhuren van privé-woningen,.
De bouwheer kan overigens de werken toevertrouwen aan één aannemer of aan meerdere vaklieden.
Wanneer evenwel een aannemer het geheel of een gedeelte van de werken die hem door de bouwheer werden toevertrouwd in onderaanneming geeft, is in de relatie tussen de aannemer en zijn onderaannemer de belasting steeds verschuldigd tegen het normale btw-tarief van 21 pct. (btw te voldoen door de hoofdaannemer).
5. Gebruik als privé-woning. Geregistreerde aannemer. Handelingen (reiniging, tuinaanleg, bouw van zwembaden, enz.) uitgesloten van het verlaagd tarief
De toelichtingen in dit verband voor de toepassing van het verlaagd tarief van 6 pct. op grond van het K.B.nr. 20, artikel 1bis en bijlage, tabel A, rubriek XXXI, zijn hier mutatis mutandis van toepassing met dien verstande dat verblijfsinrichtingen voor bejaarden, internaten, jeugdbeschermingstehuizen, opvangtehuizen, en dergelijke residentiële voorzieningen die gemeubeld logies verstrekken, niet in aanmerking komen voor de toepassing van het tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII.
Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat de oprichting van een afzonderlijk beroepsgebouw – in tegenstelling tot de gebeurlijk gelijktijdige afbraak en heropbouw van een woning op hetzelfde bouwperceel – niet in aanmerking komt voor de toepassing het verlaagd tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII.
6. Bij het btw-controlekantoor in te dienen stukken
De bouwheer moet vooraleer de belasting opeisbaar wordt m.b.t. de handelingen waarvoor hij het tarief van 6 pct van rubriek XXXVII wenst te genieten, bij het btw-controlekantoor van het ambtsgebied waarin het gebouw is gelegen een verklaring indienen. Hiervoor is geen welbepaalde vorm of formulier voorgeschreven. De verklaring dient te vermelden dat het gebouw dat de bouwheer laat afbreken en heroprichten, bedoeld is om hetzij uitsluitend, hetzij hoofdzakelijk, als privé-woning te worden gebruikt en dient vergezeld te zijn van een afschrift van de bouwvergunning inzake afbraak en heropbouw.
Van het (de) aannemingscontract(en) dient daarentegen, in tegenstelling tot hetgeen bepaald in rubriek XXXVII, geen afschrift te worden ingediend.
De omstandigheid dat de afbraak en heropbouw van de woning reeds zijn aangevangen en werden belast met toepassing van het normale btw-tarief van 21 pct. vóór de indiening van de hiervoor bedoelde stukken, heeft evenwel geen verval van het voordeel van de gunstregeling tot gevolg. Er wordt in dit verband verwezen naar punt 8, hierna.
7. Aan de aannemer te overhandigen verklaring. Vermeldingen op de factuur. Aansprakelijkheid
Behoudens ingeval van verlegging van heffing, dient de bouwheer een afschrift van zijn in punt 6, hiervoor, bedoelde verklaring te overhandigen aan de aannemer(s), die het dient (dienen) te bewaren voor de verantwoording van het door hem toegepaste btw-tarief van 6 pct. van rubriek XXXVII.
De door de dienstverrichter uitgereikte factuur en het dubbel dat hij bewaart, moeten op basis van dat afschrift melding maken van het voorhanden zijn van de elementen die de toepassing van het verlaagd tarief rechtvaardigen.
Behalve in geval van samenspanning tussen de partijen of klaarblijkelijk niet naleven van de voorwaarden van rubriek XXXVII, ontlast de verklaring van de bouwheer de dienstverrichter van de aansprakelijkheid betreffende de vaststelling van het tarief. Zodoende wordt laatstgenoemde ontlast van zijn aansprakelijkheid wanneer hij – gelet inzonderheid op de voorwaarde van het gebruik als privé-woning – niet bij machte is op objectieve wijze het tarief van de verschuldigde belasting te bepalen. Die aansprakelijkheid wordt voor de invordering van een aanvullende belasting dan gelegd bij de afnemer.
8. Reeds lopende bouwprojecten, inclusief deze gestart vóór 1 januari 2007
Ten aanzien van de afbraak en de daarmee gepaard gaande heropbouw van een woning die vooralsnog belast werden tegen het normale btw-tarief van 21 pct. en waarvoor thans blijkt dat de grondvoorwaarden van rubriek XXXVII vervuld zijn, kan – voor zover naderhand de in punt 6 en 7 hiervoor genoemde vormvoorwaarden worden vervuld – overeenkomstig artikel 77, § 1, 1°, van het btw-wetboek teruggaaf van de teveel geheven belasting verkregen worden in de mate dat die btw opeisbaar is geworden na 31 december 2006 en voor zover de voorwaarden bepaald in het Koninklijk Besluit nr. 4 van 29 december 1969 m.b.t. de teruggaven inzake btw vervuld zijn.
Bijlage – Rubriek XXXVII van tabel A van de bijlage bij het Koninklijk Besluit nr. 20 – Afbraak en heropbouw van gebouwen in stadsgebieden
Het verlaagd tarief van 6 pct. is van toepassing op het werk in onroerende staat en de andere handelingen opgesomd in rubriek XXXI, § 3, 3° tot 6°, die tot voorwerp hebben de afbraak en de daarmee gepaard gaande heropbouw van een woning.
Het voordeel van het verlaagd tarief is onderworpen aan het vervullen van de navolgende voorwaarden :
1° de handelingen moeten betrekking hebben op een woning die, na de uitvoering van de werken, hetzij uitsluitend, hetzij hoofdzakelijk als privé-woning wordt gebruikt;
2° de handelingen moeten betrekking hebben op een woning die gelegen is in één van de grote steden opgesomd in de koninklijke besluiten van 12 augustus 2000, 26 september 2001 en 28 april 2005 ter uitvoering van artikel 3 van de wet van 17 juli 2000 tot bepaling van de voorwaarden waaronder de plaatselijke overheden een financiële bijstand kunnen genieten van de Staat in het kader van het stedelijk beleid;
3° de handelingen moeten worden verstrekt en gefactureerd door een persoon die op het tijdstip van het sluiten van de aannemingsovereenkomst geregistreerd is als zelfstandige aannemer overeenkomstig de artikelen 400 en 401 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992;
4° de bouwheer moet :
a) vooraleer de belasting opeisbaar wordt overeenkomstig artikel 22 van het Wetboek, bij het controlekantoor van de belasting over de toegevoegde waarde van het ambtsgebied waarin het gebouw is gelegen een verklaring indienen. Deze verklaring dient te vermelden dat het gebouw dat hij laat afbreken en heroprichten bedoeld is om hetzij uitsluitend, hetzij hoofdzakelijk, als privé-woning te worden gebruikt en dient vergezeld te zijn van een afschrift van :
· de bouwvergunning;
· het (de) aannemingscontract(en).
b) aan de dienstverrichter een afschrift van de verklaring bedoeld onder a) overhandigen.
5° het tijdstip waarop de belasting opeisbaar wordt overeenkomstig artikel 22 van het Wetboek, moet zich voordoen uiterlijk op 31 december van het jaar van de eerste ingebruikneming van het gebouw;
6° de door de dienstverrichter uitgereikte factuur en het dubbel dat hij bewaart, moeten, op basis van het afschrift bedoeld onder punt 4°, b), hiervoor, melding maken van het voorhanden zijn van de elementen die de toepassing van het verlaagd tarief rechtvaardigen; behalve in geval van samenspanning tussen de partijen of klaarblijkelijk niet naleven van onderhavige bepaling, ontlast de verklaring van de afnemer de dienstverrichter van de aansprakelijkheid betreffende de vaststelling van het tarief.
Het verlaagd tarief is in geen geval van toepassing op :
1° werk in onroerende staat en andere onroerende handelingen die geen betrekking hebben op de eigenlijke woning, zoals bebouwingswerkzaamheden, tuinaanleg en oprichten van afsluitingen;
2° werk in onroerende staat en andere onroerende handelingen die tot voorwerp hebben de bestanddelen of een gedeelte van de bestanddelen van zwembaden, sauna’s, midget-golfbanen, tennisterreinen en dergelijke installaties;
3° gehele of gedeeltelijke reiniging van een woning.