- 16 september 2009
- Gepost door: Wouter
- Categorie: Tips & tricks
De economische crisis brengt voor heel wat ondernemingen mee dat er een daling is van het beschikbare werk. Voor de arbeiders kan er beroep worden gedaan op het stelsel van de economische werkloosheid, niet voor de bedienden. Voor bedienden moeten bijgevolg bijkomende maatregelen worden genomen om het arbeidsvolume aan te passen ten gevolge van de crisis. De voorgestelde maatregelen hebben tot doel op een tijdelijke basis dit arbeidsvolume te verminderen om aldus ontslagen te vermijden.
Er wordt voorzien in:
- een tijdelijke individuele vermindering van de arbeidsprestaties;
- een tijdelijke collectieve regeling van volledige of gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.
Ik verwijs naar de afzonderlijke artikels over deze onderwerpen voor specifieke formaliteiten (tijdelijke individuele vermindering en tijdelijke collectieve vermindering). Hierna krijgt u een overzicht van de gemeenschappelijke voorwaarden en procedures.
1. Enkel voor privé-ondernemingen in moeilijkheden
De twee voornoemde crisismaatregelen zijn enkel van toepassing op ondernemingen uit de privé-sector (cfr. CAO-wet) die in moeilijkheden zijn.
Een onderneming is in moeilijkheden als zij één van de volgende voorwaarden vervult:
- de onderneming, in de zin van de juridische entiteit, kent een substantiële daling van minimum 20% van de omzet of de productie in één van de vier kwartalen die voorafgaan aan het kwartaal waarin voor het eerst gebruik wordt gemaakt van de voornoemde maatregelen om het hoofd te bieden aan de crisis, vergeleken met hetzelfde kwartaal van het jaar voordien; als deze daling niet voortvloeit uit het laatste kwartaal van de vier kwartalen die voorafgaan aan het kwartaal waarin voor het eerst gebruik wordt gemaakt van de voornoemde maatregelen om het hoofd te bieden aan de crisis, dan moet de dalende trend bevestigd worden in het of de daaropvolgende kwarta(a)l(en) die voorafgaat(n) aan het het kwartaal waarin voor het eerst gebruik wordt gemaakt van de voornoemde maatregelen om het hoofd te bieden aan de crisis. Als bewijs van daling in omzetcijfers wordt de BTW-aangifte van de betreffende kwartalen als bijlage toegevoegd. Als bewijs van daling in productie zouden alle andere nuttige documenten moeten gebruikt worden;
- de onderneming, in de zin van de technische bedrijfseenheid of van de juridische entiteit of van de vestigingseenheid, wordt, tijdens het kwartaal dat voorafgaat aan het kwartaal tijdens het welke de onderneming aan de RVA de vraag tot toepassing van de voornoemde maatregelen om het hoofd te bieden aan de crisis een aanvang neemt, betekent, geconfronteerd met een tijdelijke werkloosheid voor werklieden van ten minste 20 % van het globaal aantal (zowel voor arbeiders als bedienden) aan de RSZ aangegeven dagen (ook voor deeltijdse werknemers).
Een koninklijk besluit:
· kan nadere regels en modaliteiten bepalen met betrekking tot de procedure die moet gevolgd worden door de onderneming om aan te tonen dat zij één van voornoemde voorwaarden vervult;
· kan eveneens voorzien in een criterium dat betrekking heeft op een aanzienlijke vermindering van de bestellingen.
2. Bestaan van een CAO of Ondernemingsplan
Om de twee voornoemde crisismaatregelen te kunnen gebruiken moeten de voornoemde ondernemingen tevens gebonden zijn door een CAO of ondernemingsplan.
2.1. Sectorale CAO
De sectoren werden uitgenodigd om een sectorale CAO te sluiten en deze neer te leggen uiterlijk één week na de inwerkingtreding van deze wet. Enkel de paritaire comités 209, 214, 222, 227 en 332 hebben een dergelijke sectorale CAO neergelegd. De ondernemingen die onder een van deze PC’s ressorteren, dienen dus verplicht de bepalingen opgenomen in deze CAO te volgen.
Deze CAO :
· vermeldt uitdrukkelijk dat ze gesloten is in het kader van deze crisismaatregelen;
· vermeldt uitdrukkelijk op welke van deze tijdelijke crisismaatregelen ze betrekking heeft;
· wordt neergelegd ter griffie van de Directie collectieve arbeidsbetrekkingen van de FOD Werk, Arbeid en Sectoraal Overleg;
· bevat maatregelen tot maximaal behoud van de tewerkstelling;
· vermeldt, indien zij betrekking heeft op de maatregel van de tijdelijke collectieve regeling van volledige of gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, het bedrag van de supplementen (zie verder) en de duur van de volledige en gedeeltelijke schorsing van de arbeidsovereenkomst (zie verder).
2.2. OndernemingsCAO
Bij ontstentenis van een sectorale cao moeten de ondernemingen met een syndicale delegatie een ondernemingsCAO sluiten.
Bij ontstentenis van een sectorale cao kunnen de ondernemingen zonder een syndicale delegatie een ondernemingsCAO sluiten. Hierdoor dient wel een vakbondafvaardiging gecreëerd te worden binnen de onderneming.
Deze CAO :
· vermeldt uitdrukkelijk dat ze gesloten is in het kader van deze crisismaatregelen;
· vermeldt uitdrukkelijk op welke van beide tijdelijke crisismaatregelen ze betrekking heeft;
· wordt neergelegd ter griffie van de Directie collectieve arbeidsbetrekkingen van de FOD Werk, Arbeid en Sectoraal Overleg;
· bevat maatregelen tot maximaal behoud van de tewerkstelling;
· vermeldt, indien zij betrekking heeft op de maatregel van de tijdelijke collectieve regeling van volledige of gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, het bedrag van de supplementen (zie verder) en de duur van de volledige en gedeeltelijke schorsing van de arbeidsovereenkomst (zie verder).
2.3. Ondernemingsplan
Bij ontstentenis van een sectorale cao en indien binnen de twee weken na het opstarten van de onderhandelingen, via de formele uitnodiging van de syndicale delegatie, om te komen tot het sluiten van een ondernemingsCAO geen resultaten worden bereikt, kunnen de ondernemingen met een syndicale delegatie de twee voornoemde maatregelen invoeren via een ondernemingsplan
Bij ontstentenis van een sectorale cao kunnen de ondernemingen zonder syndicale delegatie de twee voornoemde maatregelen ook invoeren via een ondernemingsplan.
Dit onndernemingsplan heeft bindende kracht ten aanzien van de werkgever en de werknemers in de onderneming.
Dit ondernemingsplan :
· vermeldt uitdrukkelijk dat het gesloten is in het kader van deze crisismaatregelen;
· vermeldt uitdrukkelijk op welke van beide tijdelijke crisismaatregelen het betrekking heeft;
· wordt neergelegd ter griffie van de Directie collectieve arbeidsbetrekkingen van de FOD Werk, Arbeid en Sectoraal Overleg;
· bevat maatregelen tot maximaal behoud van de tewerkstelling;
· vermeldt, indien het betrekking heeft op de maatregel van de tijdelijke collectieve regeling van volledige of gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, het bedrag van de supplementen (zie verder) en de duur van de volledige en gedeeltelijke schorsing van de arbeidsovereenkomst (zie verder).
Het ondernemingsplan moet door de onderneming samen met een gemotiveerde aanvraag bij aangetekend schrijven worden overgemaakt aan de Directeur-generaal van de dienst der Collectieve Arbeidsbetrekkingen van de FOD Werk Arbeid en Sectoraal Overleg.
De Directeur-generaal legt het betrokken ondernemingsplan onmiddellijk ter beslissing voor aan een (nog op te richten) commissie bestaande uit 5 leden van werknemerszijde, 5 leden van werkgeverszijde die zetelen in de NAR en 3 door de koning benoemde leden.
De Commissie neemt binnen de 2 weken na ontvangst van het ondernemingsplan een gemotiveerde beslissing op basis van volgende criteria:
· voldoet de onderneming aan de voorwaarden tot erkenning als onderneming in moeilijkheden;
· voldoet het ondernemingsplan aan de wettelijk voorgeschreven bepalingen;
· wordt aangetoond dat de toepassing van de maatregelen voorzien in het ondernemingsplan leiden tot het vermijden van ontslagen.
Indien er binnen de 14 dagen geen beslissing volgt, betekent dit dat er geen goedkeuring is. Een uitvoeringsbesluit zal voorzien in een strikte procedure waarbij een aanwezigheidsquorum wordt voorzien. Om geldig te kunnen beslissen moet de meerderheid van de leden van de Commissie aanwezig zijn. Bovendien moet de meerderheid van de leden die de werkgevers vertegenwoordigen en de meerderheid van de leden die de werknemers vertegenwoordigen aanwezig zijn. Indien het aanwezigheidsquorum niet wordt bereikt, wordt de Commissie binnen de drie dagen opnieuw bijeengeroepen. Voor een ondernemingsplan dat voor de tweede maal op de agenda wordt geplaatst, kan de Commissie geldig beslissen ongeacht het aantal aanwezige leden. Een beslissing van de Commissie is slechts geldig wanneer zij bij meerderheid van de stemmen van haar leden wordt genomen. In geval van staking van stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend.
De gemotiveerde beslissingen van deze commissie worden door de Directeur-generaal van de dienst der Collectieve Arbeidsbetrekkingen van de FOD Werk Arbeid en Sectoraal Overleg overgemaakt aan de betrokken ondernemingen.