Een VAPZ naast uw groepsverzekering, doen of niet?

Op 14.10.2016 verscheen de circulaire met de voor 2016 maximaal aftrekbare VAPZ-premie. Hoe zit dat nu eigenlijk weer, zo’n VAPZ? Kunt u die ook afsluiten als u al een groepsverzekering heeft en wat zijn dan de gevolgen?

Waarom een VAPZ afsluiten?

Premies privé aftrekbaar. Een VAPZ ofwel een vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen is een pensioenverzekering die u als zelfstandige privé kunt afsluiten. De premies ervan zijn fiscaal aftrekbaar, bovenop uw forfaitaire beroepskosten en uw sociale bijdragen. De aftrek van de premie is wel beperkt, nl. tot 8,17% van uw geherwaardeerd netto belastbaar beroepsinkomen van drie jaar geleden, met een maximum van € 3.060,07 voor inkomstenjaar 2016 (circ. AAFisc 34/2016, 14.10.2016).

Opmerking. Voor een zgn. sociaal VAPZ, dat extra waarborgen biedt bij arbeidsongeschiktheid, zijn de grenzen 9,4% en € 3.520,77.

Wat is het voordeel? Vermits de premies aftrekbaar zijn, daalt uw belastbaar loon en bespaart u dus belastingen tegen de progressieve tarieven. Bovendien moet u ook minder sociale bijdragen betalen, want die worden ook op uw belastbaar loon berekend.

Let op! Aangezien uw sociale bijdragen ook aftrekbaar zijn, betekent minder sociale bijdragen betalen ook minder aftrekbare kosten en dus een hoger belastbaar loon. Per saldo doet u hier echter wel voordeel mee.

Pensioen laag belast. Tegenover de aftrek van de premies staat dat de uitkering van het VAPZ-kapitaal belastbaar is, maar dat valt nog wel mee. U betaalt wel belastingen tegen de progressieve tarieven, maar enkel op een zgn. fictieve rente van 3,5% tot 5% van het VAPZ-kapitaal en dat gedurende 13 jaar of – bij uitkering op uw 65ste – gedurende slechts tien jaar. Dit is normaal voordeliger dan de eenmalige belasting op het kapitaal van een groepsverzekering of zgn. IPT.

PS . Wordt uw VAPZ pas op uw 65ste uitgekeerd en blijft u tot dan ook werken, dan wordt slechts 80% van het kapitaal in een belastbare rente omgezet.

U heeft al een groepsverzekering?

Combinatie mogelijk? Ja, dat kan perfect. Het feit dat uw vennootschap al premies betaalt voor een groepsverzekering, heeft geen invloed op de mogelijkheid om een VAPZ af te sluiten noch op het aftrekbaar bedrag van de VAPZ-premies.

Invloed op 80%-grens? Dat is wel een aandachtspunt. Voor uw vennootschap zijn de groepsverzekeringspremies slechts aftrekbaar binnen de zgn. 80%-grens, d.w.z. voor zover de som van uw wettelijke plus aanvullende pensioenen, waaronder uw VAPZ, niet hoger is dan 80% van uw laatste normale brutojaarloon. Is die 80%-grens nu al bereikt, dan wordt die als gevolg van het VAPZ overschreden, lees: de groepsverzekeringspremies zijn dan niet meer volledig aftrekbaar.

Hoe optimaliseren? U zou de premies van uw groepsverzekering kunnen laten zakken. Er is dan meer ruimte binnen de 80%-grens, maar het kapitaal van uw groepsverzekering daalt dan wel. Interessanter is het om de VAPZ-premies maandelijks door uw vennootschap te laten betalen. De premie is voor u privé dan wel een belastbaar voordeel, maar blijft wel privé aftrekbaar, zodat dit voor uzelf een nuloperatie is. Voor uw vennootschap verhoogt echter de 80%-grens. Die wordt immers berekend op uw loon dat nu hoger is door het voordeel. Zo blijven voor uw vennootschap de groepsverzekeringspremies volledig aftrekbaar zonder dat uw pensioenkapitaal vermindert.

Een VAPZ is combineerbaar met een groepsverzekering, maar dat heeft wel effect op de zgn. 80%-grens. Is die grens al bereikt zonder VAPZ, laat dan het VAPZ door uw vennootschap betalen. De groepsverzekeringspremies blijven dan volledig aftrekbaar en voor u privé komt dit neer op een nuloperatie.