Energiefactuur wat kan je doen als je die niet meer kan betalen ?

Wie te krap bij kas zit om zijn torenhoge gas- en elektriciteitsfacturen te betalen, praat het best eerst met zijn energieleverancier. Met een tijdelijk uitstel van betaling of een afbetalingsplan kunt u een moeilijke periode overbruggen.

Het zijn niet meer alleen gezinnen met een laag inkomen die vaak moeite hebben om hun energiefactuur te betalen. De ongeziene prijsstijgingen voor gas en elektriciteit zetten ook de budgetten van heel wat middenklassegezinnen onder druk.

Het zwaarste leed lijkt nog niet geleden. We kunnen ervan uitgaan dat zeker de gasprijzen nog stijgen. De vrees dat Rusland de kraan verder zal dichtdraaien, stuwt de prijs al sinds half juni. De Nederlandse TTF-future, de referentie voor de gasprijs in de komende maand, tikte de voorbije week meer dan 250 euro per megawattuur aan.
In juni lag de prijs onder 100 euro. De Russische gasexporteur Gazprom waarschuwde enkele dagen geleden dat gas in de komende maanden nog eens de helft duurder kan worden.

Of een leverancier u betalingsuitstel wil verlenen, hangt af van de verschuldigde bedragen en van uw geschiedenis als klant.

Wat als u de energiefactuur niet meer kunt betalen? Die negeren is geen optie. U krijgt de factuur opnieuw aangeboden en zult boven op het oorspronkelijke bedrag verwijlintresten moeten betalen. Factuur na factuur opzijschuiven leidt ertoe dat de energieleverancier u als klant opzegt.

Vindt u dan niet snel genoeg een nieuwe leverancier, dan neemt de netbeheerder Fluvius automatisch die rol op zich. Het goede nieuws is dat het licht blijft branden en de gaskraan niet meteen dicht gaat, het slechte dat Fluvius u een hoger tarief aanrekent dan dat van de goedkoopste contracten op de markt. Tenzij u een beschermde klant bent, want dan betaalt u minder. Wie recht op dat sociaal tarief heeft, krijgt dat automatisch toegekend.

Als u ook bij de netbeheerder de onbetaalde facturen opstapelt, krijgt u een budgetmeter geplaatst. Dat betekent dat u vooraf voor uw energie moet betalen.

Uitstel van betaling

Als u betalingsproblemen hebt, neemt u het best contact op met uw leverancier. In principe zijn leveranciers bereid samen naar een oplossing te zoeken. Niet uit filantropische overwegingen, maar omdat ze het beter vinden om later betaald te worden dan mogelijk nooit.

Wie net geen recht op het sociaal tarief heeft, kan zich bij betaalmoeilijkheden van energiefacturen tot het OCMW wenden. Er is een speciaal fonds voor opgericht.

Energieleveranciers zijn er formeel niet toe verplicht, maar kunnen u een uitstel van betaling verlenen of samen met u een afbetalingsplan overeenkomen. Of de leverancier dat wil doen, hangt af van de verschuldigde bedragen en van uw geschiedenis als klant. Meestal lopen afbetalingsplannen over maximaal 12 maanden en worden ze stopgezet als de klant zich niet aan de voorwaarden houdt.

OCMW

Wie net geen recht heeft op het sociaal tarief, kan zich bij betaalmoeilijkheden ook tot het OCMW wenden. Om die mensen te ondersteunen met de betaling van de energiefactuur werd een fonds opgericht met 16 miljoen euro dat de OCMW’s verdelen.

Bank

Een andere optie is met uw bank in gesprek gaan. U kunt vragen om de betaling van uw hypothecaire lening tijdelijk uit te stellen. Of om de terugbetalingstermijn van de hypothecaire lening te verlengen, wat de maandelijkse aflossingen naar beneden brengt.

Toen in 2020 de coronacrisis zwaar op het inkomen van een aantal beroepsgroepen woog, kon u vrij makkelijk de terugbetaling van een lening met zes maanden opschorten. De banken waren daartoe verplicht op basis van twee charters met de overheid. U moest wel kunnen aantonen dat uw inkomen gedaald was of helemaal wegviel wegens tijdelijke of volledige werkloosheid, dat u een Covid-19-besmetting had of dat u uw zaak moest sluiten.

De covidregeling is niet meer van toepassing. Het Wetboek Economisch Recht voorziet wel in de mogelijkheid om uw bank een tijdelijke opschorting van de betaling van kapitaalaflossingen of de verlenging van de looptijd te vragen. De bank is – in tegenstelling tot bij de covidregeling – niet verplicht daarop in te gaan.’

Een bank is niet verplicht u betalingsuitstel te verlenen voor uw hypothecaire lening.

‘Als bij een woningkrediet betalingsproblemen dreigen te ontstaan, is het belangrijk dat de klant zo snel mogelijk contact opneemt met de bank om de situatie te bespreken. ‘Wij zoeken samen met de klant een oplossing en afhankelijk van de situatie bekijken we wat mogelijk is: kapitaaluitstel, een inloopregeling of een herfinanciering.’

Wie recht op sociaal tarief heeft, krijgt dat automatisch

Kwetsbare gezinnen kunnen voor hun energiefactuur een beroep doen op het sociaal tarief. Het sterk verlaagde tarief voor stroom en aardgas wordt vastgelegd door de federale energieregulator CREG.

Als u recht op het tarief hebt, hoeft u niets te doen om het toegekend te krijgen. De federale overheidsdienst Economie deelt elke drie maanden aan de energieleveranciers mee welke klanten er recht op hebben.

Tegen de sociale tarieven van juni bedroeg de elektriciteitsfactuur voor een doorsnee gezin 802 euro, tegenover 1.388 euro tegen de gemiddelde commerciële prijs. Voor gas beliep de factuur 484 euro tegenover 2.290 euro. Maar ook met het sociaal tarief ontsnapt u niet aan de bewegingen op de energiemarkt. Het tarief stijgt mee met de markt.

Aanvankelijk hadden zo’n 500.000 gezinnen recht op het sociaal tarief. Maar in februari vorig jaar werden de criteria aangepast, waardoor de doelgroep verdubbelde tot 1 miljoen gezinnen. Het gaat om personen en gezinnen die een OCMW-uitkering, een tegemoetkoming als persoon met een handicap of een inkomensgarantie voor ouderen krijgen. De uitbreiding van de doelgroep loopt tot eind 2022.

Beschouw morrelen aan uw hypothecaire lening als een absolute noodingreep. In feite verplaatst u alleen het probleem, omdat u de uitgestelde sommen ook moet betalen. Weet dat een verlenging van de looptijd uw krediet duurder maakt dan als u de looptijd niet aanpast.

Flexi-job

Wie geen betalingsuitstel van zijn facturen of lening wil vragen, kan voor een extra inkomen zorgen. Een flexi-job is in dat geval het interessantst omdat er voor zowel de werkgever als de werknemer nauwelijks administratieve formaliteiten zijn. Bovendien mag u met een flexi-job onbeperkt bijverdienen en zijn op het flexiloon geen persoonlijke socialezekerheidsbijdragen (13,07%) of belastingen verschuldigd.

Sinds eind vorig jaar is het aantal mensen met een flexi-job met een kwart aangegroeid tot bijna 104.000. Het lijkt geen toeval dat die stijging samenvalt met de forse toename van de energieprijzen.