Gunstregime voor Familiebedrijven in de Schenk- en Erfbelasting: Nieuwe Beperkingen?

Achtergrond en Voorstel

  • Nieuw voorstel: In het Vlaams Parlement is een decreetvoorstel ingediend om vennootschappen uit te sluiten van het gunstregime voor familiebedrijven zodra er residentieel vastgoed aanwezig is.
  • Huidige regeling: Het gunstregime biedt belastingvoordelen bij overdracht van aandelen, mits de vennootschap een reële economische activiteit uitoefent.
  • Voorwaarden: Momenteel kan dit voordeel worden benut als het bedrijf een economische activiteit heeft, zelfs met vastgoed op de balans, mits bepaalde voorwaarden worden vervuld.

Huidige Regelgeving en Uitsluitingscriteria

  • Gunsttarieven: Overdracht van familiebedrijven gebeurt belastingvrij bij schenking of tegen 3%/7% erfbelasting bij vererving.
  • Economische activiteit: Het bedrijf moet aantonen dat het een reële economische activiteit uitoefent. Dit kan weerlegd worden door een hoog percentage vastgoed en lage personeelskosten.
  • Vlabel: De Vlaamse Belastingdienst hanteert een strenge interpretatie en accepteert geen tegenbewijs als er privaat vastgoed aanwezig is.

Rechtszaken en Jurisprudentie

  • Hof van Beroep Gent: Oordeelde dat het tegenbewijs mogelijk blijft, ook bij privaat vastgoed, zolang er een reële economische activiteit is.
  • Casus: In 2020 werd Vlabel teruggefloten omdat een vennootschap met een slagerij en vastgoed alsnog in aanmerking kwam voor het gunsttarief.

Nieuw Voorstel: Wat verandert er?

  • Uitsluiting residentieel vastgoed: Vennootschappen worden uitgesloten van het gunstregime zodra er privaat vastgoed aanwezig is, ongeacht de economische activiteit.
  • Antimisbruikmaatregel: Ook vastgoed in dochtervennootschappen kan leiden tot uitsluiting, om ontwijking via structuren te voorkomen.
  • Impact: Schenkingen en erfenissen van aandelen worden belast tegen de reguliere tarieven, tot 27% bij overlijden.

Reacties en Bezwaren

  • Doelstelling Vlaamse overheid: Beoogt enkel vennootschappen met een echte economische activiteit te ondersteunen.
  • Continuïteitsrisico: Hoge erfbelastingen kunnen de voortzetting van familiebedrijven bedreigen, vooral als zij vastgoed aanhouden voor stabiliteit.
  • Bezwaren tegen het voorstel: Het voorstel kan te verregaand zijn, vooral voor bedrijven met meerdere werknemers die enkele vastgoedbeleggingen hebben.

Politieke Context en Vervolg

  • Politieke standpunten: Het voorstel komt vanuit de oppositie en het is onzeker of er voldoende steun is in het parlement.
  • Mogelijke gevolgen: Het voorstel kan leiden tot extra fiscale lasten voor familiebedrijven, met risico’s voor continuïteit en werkgelegenheid.